Kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak tanı, tedavi, rehabilitasyon ve danışmanlık hizmetlerini vermek, Aile hekimi, kendisine kayıtlı kişileri bir bütün olarak ele alıp, kişiye yönelik koruyucu, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini sunmak gibi birçok görevi bulunuyor. Sağlıkhizmetleri alanları şunlardır: Koruyucu sağlık hizmetleri: Kişinin ve toplumun sağlığının korunup geliştirilmesi için kişiye ve çevreye yönelik alınacak tedbirlerin tümü koruyucu sağlık hizmetleri kapsamındadır. Aşılama, erken tanı, ilaçla koruma, iyi beslenme, aile planlaması, sağlık eğitimi kişiye Kişiyeyönelik koruyucu sağlık hizmetleri ile birinci basamak teşhis, tedavi ve rehabilite edici sağlık hizmetlerini, yaş, cinsiyet ve hastalık ayrımı yapmaksızın Aile hekiminin görevleri nelerdir? AileHekimliği Uygulamasının Amacı Nedir? Güncellenme Tarihi 17 Kasım 2017. Birinci basamakta verilmesi gereken bireye ve topluma yönelik koruyucu sağlık hizmetlerini sunmak, Kronik hastalıklarda sürekli bakım ve tedaviyi sağlamak, bu tür hastalığı olan kişileri izlemek, Bireylerin yaşam kalitelerini ve sağlık düzeylerini hekim gıda mühendisi vb.) tarafından gerçekleştirilir. Koruyucu sağlık hizmetleri; birincil koruma, ikincil koruma ve üçüncül koruma olmak üzere üç ana basamakta gerçekleştirilir. Birincil korumada, kişinin hastalıklara yakalanması önlenmeye çalışılır. Bu amaçla; • Yapılan aşılama, • Aile planlaması, Fast Money. Sağlık-Hastalık Kavramı Nedir? Dünya Sağlık Örgütü'nün 1948 yılında yapmış olduğu tanıma göre; sakatlığın ve hastalığın olmayışı değil, sağlık bedenen ruhen tam ve sosyal anlamda tam bir iyilik halinin olması olarak tarif bilimciye göre sağlık çok boyutlu bir yapı olması nedeniyle herkes tarafından kabulünün sağlanabileceği bir tanımının yapması oldukça zordur. Hastalık ve sağlık kavramları sadece kişiler üzerinde oluşturmuş olduğu etkiler açısından değerlendirilmesiyle beraber politik sistemler ve toplumla olan kişiler çerçevesinden de dikkate alınması gereken bir kavramdır. En çok karşılaşılan hastalık tanımı bedensel olumsuz değişimler olarak gösterilir. Hastalık halinde meydana gelen olumsuz değişimler, kişilerin kültürel, sosyal ve ekonomik olarak etkilenmesine neden Sektörü ve Özellikleri Nelerdir?İşletmelerde üretim denilince akıllara mal ve hizmet üretimi gelmektedir. Fakat bunun dışında insan gereksinimlerini karşılayan gözle görülüp elle tutulması pek fazla mümkün olmayan hizmet üretiminde bulunurlar. Örneğin doktorun hastasını tedavi etmesi şeklinde fayda oluşturan sektörü denilince, yataklı tedavi kurumları, tıbbi alet, cihaz ve sarf malzemeleri ile beraber sağlık hizmetleri faaliyet alanın oluşturmuş olduğu sermaye merkezlerinden birinin olması nedeniyle ortaya çıkmıştır. Bu sektör yani sağlık sektörü doğrudan üretim işletmeleri gibi mal üretmezler. Fakat iş gücünün üretime müdahil olması, iş gücü kayıplarının önüne geçilmesi ve devamlılığın sağlanması adına çalışmalar yürütür. Özetle iş gücünün verimliliğine katkıda bulunduğunu belirtebiliriz. Sağlık sektörünün özellikleri şöyledirSağlık sektöründe yapılabilecek bir birimlik hata telafisi mümkün olmayan sonuçları beraberinde getirebilir. Örneğin yanlış bir teşhis koyulması ve beraberinde yanlış tedaviyi getirmesi haliyle hastanın engelli hatta ölmesine neden olunabilir.Üretim ve tüketim aynı anda gerçekleşir. Yapılacak bir hizmet üretiminin hemen akabinde bir tüketim durumu kimse olmadığından dolayı tüketicilerle hastalar doğrudan bir temas hali söz sektöründe malların stoklaması sağlanabilirken sağlık sektöründe ise malların stoklanması mümkün sektöründe yoğun teknoloji kullanımı olmakla beraber emek yoğun üretimi sektörünün temeli hizmet sektörüne dayanmaktadır. Fakat hizmet sektörünün içinde farklı diyebileceğimiz özel bir konumda yer alır. Hizmet sektörü içinde yer alabilen restaurant, turizm ve otelcilik hizmetleri müşterileri neler isteyebileceğini talep ederek ilgili kurumları yönlendirebilirken, aynı durumları sağlık sektörü için söylemek mümkün değildir. Çünkü ileri seviyede bir profesyonel yeterlilik gerekir. Hastalar kendi hastalıklarını daha iyi bilebilmektedir fakat tedavi süreçlerinde tıbbi tahsinilini yerine getiren doktorlardan yardım yardım talebinde bulunurlar. Bu açıdan diğer sektörlerden farklı olarak hastalar sağlık işletmelerini yönlendiremez ve etkileyemezler. Bunun gerçekleşmesi için tıp biliminin gelişmesi gerekir. Burada hastaların müdahil olabilecekleri bakım ve otelcilik hizmetleri, hastane temizliği gibi sınırları belli olan hizmetler Hizmetlerinin Sınıflandırılması Nasıldır?Sağlık hizmetlerinin sınıflandırılmasının bilebilmesi için sağlık ve sağlık hizmetlerin tam olarak bilinmesi gerekecektir. Sağlık hizmetleri, insan sağlığının bozulmasına neden olan zararlı etmenleri ortadan kaldırmak ve toplumun tamamını bu zararlı etmenlerin etkisinden korumak, tedavi etmek, bedensel ve ruhsal bir yetinin azalması halinde rehabilite edilmesi kapsamında gerçekleştirilen sağlık hizmetleri şeklinde tanımlanır. Bu doğrultuda sağlık hizmetlerinin üç temel amacı harcamalarının önüne geçmekKlinik uygulamalardaki farklılıkları düşürmek ve kalite düzeyini yükseltmekHer hastaya gerekli ve uygun olabilecek sağlık hizmetini sunmak, olarak sağlık hizmetlerinin sunumu kapsamında üç sektör ön plana çıkmaktadır. Bunlar popüler sektör, folk sektör ve profesyonel sektörlerdir. Folk sektörü, tam veya yarı zamanlı herhangi bir eğitim görmemiş olan fakat çeşitli becerileri sayesinde yaşadığı toplumda uzman olarak kabul edilen ve sağlık sorunlarına çözüm bulunması adına başvurulan kişiler olarak bilinir. Ara ebeler, kırıkçılar ve bel çekenler örnek verilebilir. Popüler sektör, toplumda herhangi bir eğitim deneyimi olmayan yaşı ve tecrübesi itibariyle kendilerine danışılan kişiler olarak gösterilebilir. Üzerinde daha çok durduğumuz sektör ise popüler sektördür. Bu sektör özel bir eğitim alarak, eğitimi sonunda diploma uzman olan ve resmi makamlar nezdinde uzmanlığı kabul edilene sağlık personelini ifade etmektedir. Bu sağlık personelleri eczacı, hemşire, hekim gibi profesyonellerden olarak sağlık hizmetlerini dört gruba ayırabiliriz. Koruyucu, tedavi edici, sağlığı geliştirici hizmetlerle beraber rehabilite edici sağlık hizmetleri Sağlık HizmetleriBu kapsamda yer alan sağlık hizmetleri kişiye ve çevreye yönelik hizmetler olarak ikiye ayrılır. Çevreye yönelik hizmetlerin hedefi; çevre sağlığını olumsuz etkileyen kimyasal, fiziki ve biyolojik etkilerini ortadan kaldırarak ya da bu etkenlerin kişileri olumsuz yönde etkilemelerini önleyerek çevreye pozitif bir katkı getirmeleri olarak gösterilir. Burada kişiye yönelik koruyucu sağlık hizmetleri ise sağlık meslek mensuplarının yürüttükleri hizmet çalışmaları olarak ifade Edici Sağlık HizmetleriKişilerin sağlık durumlarında meydana gelen bozulmaları, tekrar eski sağlık düzeylerine getirilebilmesi için sunulan sağlık hizmetleridir. Tedavi edici sağlık hizmetleri pratisyen ve uzman doktorların sorumluluğunda iken aynı zamanda diğer sağlık personeli paydaşlarının ortak çalışmalarıyla verilebilmektedir. Tedavi edilmek üzere hastalar, üç farklı düzeyde tedavi imkanı sağlanmaktadır. BunlarBirinci basamak tedavi hizmetleriİkinci basmak tedavi hizmetleriÜçüncü basamak tedavi basamak tedavi hizmetleri Bu basamakta yer alan tedavilerin tamamı evde veya ayakta tedavi edilmeleridir. Bu hizmetler temelinde yataksız sağlık kuruluşlarıyla beraber ve koruyucu sağlık hizmetlerinin birarada verilmesidir. İlgili kategoride tedavi hizmetleri Aile Sağlı Merkezi gibi birimlerle basamak sağlık hizmetleri Bedenen ve ruhen sağlıklı olmayan bireylerin tedavilerinin yapıldığı yataklı kuruluşlar bu kapsama girer. Örneğin gün ve genel hastaneler bu kapsama basamak tedavi hizmetleri Sağlık hizmetlerinin daha fazla uzmanlık bilgi birikimi ve teknoloji imkanlarının sağlanmış olduğu yataklı tedavi kurumlarında verilen hizmetlerdir. Bu hizmetler ağırlıklı olarak ikinci basmak sağlık hizmetlerinde tam teşhis ve tedavilerinin yapılamadığı hastalar burada tedavi edilirler. Bu kapsam giren hastaneler araştırma hastaneler ve özel dal hastaneleri bu basamakta örnek dönüşüm programı kapsamında birtakım değişikliklere gidilerek birinci basamak tedavi hizmetleri üçüncü ve ikinci basamaktan ayrı tutulmuştur. Sağlık hizmetlerinin sosyalleşmesi kapsamında 1961 yılında gerçekleştirilen Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkındaki Kanunun kapsamında birinci basamak sağlık hizmetlerini kademeli olarak sunulmasını yoğunluğu 2000-2500 arasında olan kırsal bölgelere ebelerden oluşan sağlık evlerinin açılmasıNüfus yoğunluğu 2000-2500 arasında olan bölgelerde ise iki ebe, bir hemşire, pratisyen doktor ve destek ekibinin olduğu toplam 8 personelin hizmet verdiği eski adı sağlık ocakları olan yeni adı ise Aile Sağlığı Merkezi ASM birimlerin kurulması şeklinde bazı kademlere yer Hizmetlerinin Temel Amacı Nedir?Sağlık hizmetleri, insan sağlığının bozulmasına neden olan zararlı etmenleri ortadan kaldırmak ve toplumun tamamını bu zararlı etmenlerin etkisinden korumak, tedavi etmek, bedensel ve ruhsal bir yetinin azalması halinde rehabilite edilmesi gibi kişilerin ve toplumun tedavi edilmesini Edici Hizmetler Kaça Ayrılır?Tedavi edici sağlık hizmetleri hem tedavi hizmetlerini hem de koruyucu sağlık hizmetlerini sağlamaktadırlar. Bu kapsamda tedavi hizmetleri üç gruba ayrılır. Bunlar Birinci basamak tedavi hizmetleri, ikinci basmak tedavi hizmetleri, üçüncü basamak tedavi Hizmetlerin Kaç Amacı Vardır?Sağlık hizmetlerinin genelde birçok amacı bulunmaktadır. Ama nihayetinde bu amaçları üç başlıkta toplayabiliriz. Gereksiz harcamalarının önüne geçmek, klinik uygulamalardaki farklılıkları düşürmek ve kalite düzeyini yükseltmek ve her hastaya gerekli ve uygun olabilecek sağlık hizmetini sunmak, olarak Hizmetlerine Genel Bir Bakış Sağlık Sektörü ve Özellikleri Sağlık Hizmetlerinin Sınıflandırılması Koruyucu Sağlık Hizmetleri Tedavi Edici Sağlık Hizmetleri Sağlık Hizmetlerinin Temel Amacı sağlık-hastalık kavramı Sağlık hizmetleri nelerdir? Sağlık hizmetleri kaça ayrılır ve bunlar nelerdir? Koruyucu hekimlik ne demektir? Sağlık hizmetleri hakkında bilinmesi gerekenler...Sağlık hizmetleri, tüm dünyada genel olarak üç başlık altında ele alınır. Bunlar, Koruyucu Hekimlik, Tedavi Hizmetleri ve İyileştirici Çalışmalardır. Şimdi her birini sırayla inceleyelim 1- Koruyucu Hekimlik Hastalığın oluşmasına ve yerleşmesine engel olmayı amaçlayan, koruyucu tedbirler almayı ve geliştirmeyi hedefleyen hekimlik dalıdır. Hem insan bünyesini dayanıklı ve dirençli hale getirmeyi, hem de çevre şartlarını, hastalık yapıcı etkilerden uzaklaştırmayı amaçlar. Dolayısıyla, kişiye ve çevreye yönelik iki çeşit koruyucu hekimlik hizmetinden bahsedeceğiz - Çevreye Yönelik Koruyucu Hekimlik Çalışmaları Bu çalışmalar, ekolojik dengeyi korumaya yöneliktir ve çevreyi, etkisi altına alabilecek her türlü zarardan korumayı amaçlar. Bu hizmetler genellikle özel eğitimli mühendisler, kimyagerler, teknisyenler, veterinerler ve benzeri meslek mensupları tarafından yürütülür. Çevreyi korumaya yönelik her türlü gönüllü çalışma da bu kısma dâhildir. Kanser yapıcı maddeleri deterjanlar, katkılı gıdalar, kozmetikler.. kontrol altına almak, kullanımını en aza indirgemek;radyasyon gibi olumsuz faktörlerin zararlarından korunmak için tedbirler almak; kitleleri etkisi altına alan salgın hastalıkların önüne geçmek için üzere ciddi çalışmalar yapmak, çevreye yönelik koruyucu hekimliğin kapsamındadır. Bu kapsamda sıralanabilecek diğer hizmetler de şunlardır Atıkların kontrolü. Kanalizasyon sistemlerinin bütün ülkede düzenli olarak hizmet vermesi. Çöplerin toplanması, uygun alanlarda depolanarak geri dönüşüme uygun olanların kullanılması, kalan kısmının yok edilmesi. Endüstriyel atıklar için toplama-arıtma tesisleri kurulması, kirli suların ve besinlerin arıtılması. Hastalık taşıyıcı haşere ile mücadele. Güvenli ve temiz içme suyu temini. Solunan havanın, sigara ve egzost dumanından arındırılarak kaliteli hale getirilmesi. Sağlıksız gıdalarla mücadele. Katkı maddeli gıdalar. - Kişiye Yönelik Koruyucu Hekimlik Çalışmaları Eğitim, her hususta olduğu gibi, koruyucu hekimlikte de çok önemlidir. Bu sebeple, risk altında bulunan gurup ve kitlelerin eğitimi şarttır. Kişiye yönelik koruyucu hekimlik çalışmaları, bağışıklama, yeterli beslenme, erken teşhis ve tedavi, kişisel temizlik, sağlık eğitimleri gibi alt başlıkları kapsar. Temiz bir çevre için, sektörlere ve bireylere düşen sorumluluk anlatmak, herkese kendi üzerine düşenin ne olduğunu hatırlatmak, sağlık konularında bilinçlendirmek, kişiye yönelik koruyucu hekimlik çalışmalarındandır. Bunların ötesinde, insanlara sünneti anlatmak ve sünnete uygun yaşama bilincini kazandırmak, şüphesiz en kıymetli koruyucu hekimlik uygulaması olacaktır. 2- Tedavi Hizmetleri Tedbirlere rağmen, hastalık yine de belirtileriyle baş gösterdiğinde, sebep olan unsurun ve hastalığın yok edilmesi amacıyla verilen hizmetler, tedavi hizmetleridir. Bu hizmetler, üç aşamalı olarak gerçekleştirilir - Birinci Aşama Birinci basamak tedavi hizmetleri, hastanın öncelikle evinde, orada mümkün olamıyorsa aile hekiminin muayenehanesinde, orada da mümkün olamıyorsa sağlık ocağı, dispanser, poliklinik gibi kurumlarda, ayakta tedavi edilmesi şeklinde gerçekleşir. Bu tedaviler genel olarak ayakta yapılır. Hasta kurumda bir günden daha az kalır. Bayılmalar, hafif yaralanmalar, alerjik şikâyetler, İkinci ve üçüncü basamak tansiyon düzensizlikleri, enfeksiyon hastalıkları, küçük travmalar gibi rahatsızlıklarda, birinci aşama tedavi hizmetleri devreye girer. Bu hizmetler çoğunlukla pratisyen hekimlerin, ebelerin ya da hemşirelerin alanıdır. Rahatsızlığın durumuna göre, evde, ilk yardım konusunda eğitim almış tecrübeli bir yetişkin de birinci aşama tedaviyi gerçekleştirebilir Ateşlenen çocuğun alnına ve koltuk altlarına sirkeli ılık bezler koymak, bir yaralıya gerekli ilk müdahaleyi yapmak gibi. - İkinci Aşama Birinci aşamadaki hizmetlerin yeterli olmadığı durumlarda hastalar, tedavileri yapılmak üzere, hastaneye sevk edilirler. Buralarda, hastaların bakım ve tedavisi, çoğunlukla yatırılarak gerçekleştirilir. İkinci basamakta yığılmanın önlenebilmesi için, insanların öncelikle birinci aşamadan geçmeleri çok gereklidir. Bu hizmetler, uzman hekimler ve uzman sağlık elemanları tarafından yapılır. Uzman hekimlerin özel muayenehanelerinde ve özel polikliniklerde verdikleri hizmetlerde ikinci basamak tedavi hizmetleri kapsamında düşünülebilir. - Üçüncü Aşama İkinci aşamada da çözülemeyen problemlerin halli için, üçüncü aşama tedavi hizmetleri devreye girer. Bu aşama, bir dalda uzmanlaşmış sağlık personelinin ve gelişmiş teknolojik cihazların bulunduğu sağlık merkezlerinde gerçekleştirilir. Doğum evleri, kanser hastaneleri, göğüs hastalıkları hastaneleri, verem hastaneleri, ruh ve sinir hastalıkları hastaneleri, çocuk hastaneleri, üniversite hastaneleri gibi kurumlar bu tip merkezlerdir. Bu kurumlar sevk zincirinin son halkasıdır. 3- İyileştirici Hizmetler Bedenen ya da rûhen sakatlık yaşamak suretiyle, iş gücü kaybına uğramış kimselerin, hem tıbbi ve sosyal yönden topluma tekrar kazandırılmalarını hem de başkalarına muhtaç olmadan yaşayabilmelerini hedefleyen sağlık hizmetleridir. Tıbbî rehabilitasyon, bedensel sakatlıkların düzeltilmesiyle ilgilenir. Meslekî rehabilitasyon ise sakatlıkları sebebiyle bir iş yapamayan ya da eski işlerine devam edemeyen kimselere yeni iş öğretmek ve bulmakla ilgilenir. Her iki rehabilite hizmetinde de, hastaların yeni durumlarına uyum sağlamasına yardımcı olmak, bunun için gerekli anlayış ve sabrı göstererek olumlu telkinlerde bulunmak, personelin, en önemli vazifesidir. Kaynak Sağlik, Temizlik ve İlk Yardim, Erkam Yayınları İslam ve İhsan

koruyucu sağlık hizmetleri kaç basamakta gerçekleştirilir