İstilacıGambusia Türlerinin (Gambusia holbrooki ve G. affinis) Özellikleri, Türkiye’deki Durumları ve Oluşturdukları Ekolojik Riskler. LimnoFish. 3(1):51-60. doi: 10.17216/LimnoFish.300927 Bütündünyada yaygındır. Salmon ve alabalıklarda Frunkulozis’e sebep olur. Septisemik enfeksiyonlara neden olurlar. § Enterobacteriaceae Familyası: Gr ( - ) çomaklardır. Toplam 14 tür vardır. 3 türü patojendir § Edvardsiella Genusu: Bu cinse ait E. tarda ve E. İçtulari patojendir. ABD ve Güney Asya’da başlıca Sucul biyomlar, dünya ekosistemlerinin en geniş kapsamlı biyomları olarak bulunmaktadır. Sucul biyomlar tatlı ve tuzlu su biyomları olarak ayrılmaktadır. Türkiye’deki tatlı su biyomları tuzlu su biyomlarından daha fazladır. Sucul biyomlar toprak ve toprak üzerindeki mikroskobik canlılarla yakından ilgilidir. Mühendislik Malzeme Özellikleri Ve Kullanım Yerleri. Günümüzde üretim maliyetleri gelişen teknoloji ile ucuzlarken ham madde (malzeme) fiyatları giderek artmaktadır. Tasarımlarımızda ihtiyaç duyduğumuz verimliliği sağlayabilmek için detaylı malzeme bilgisine ihtiyacımız bulunmaktadır. Bu blog yazısında mühendislik Biyomlarkarasal ya da sucul olarak 2 bölümde incelenir. Karasal biyomlar sahip oldukları bitki örtüsüyle, sucul biyomlar ise ortamın fiziksel özellikleriyle tanımlanır. Bunları Biliyor musunuz? Fast Money. Biyom Ne Demek? Bu haberimizde biyom nedir, biyom ne demek, biyom çeşitleri nelerdir gibi soruların cevaplarını bulmaya çalışacağız. Yerkürenin iklim kuşaklarına bağlı olarak geniş coğrafik bölgelerde bulunan ve ekosistemleri kapsayan alanlara biyom denir. Biyomlar geniş bir bölgeyi ya da bir kıtanın belirli bir parçasını kapsayacak ölçüde geniş olan bir ekosistem gibi düşünülebilir. Bitki ve Hayvanların Yeryüzündeki Dağılımını Etkileyen Faktörler Canlıların coğrafik dağıtımını etkileyen faktörler biyocoğrafyanın alanına girer. Bu faktörler aşağıda verilmiştir. Türün dağılımı Bir organizmanın bulunduğu alandan, üreyebileceği başka bir alana yayılmasıdır. Yeni bir alana yerleşmede fiziksel çevre koşulları ve biyolojik çevre özellikleri önemlidir. Davranış ve habitat seçimi Canlılar kendi yaşam şartlarına uygun koşullara sahip alanlarda dağılış gösterir. Ortam koşullarının değişmesi durumunda ya yeni ortama uyum sağlamaya çalışır ya da o ortamdan göç eder. Biyotik faktörler Canlıların birbirleriyle olan ilişkisi ve koevrim yeryüzündeki dağılımlarında oldukça önemlidir. Abiyotik faktörler Sıcaklık su, rüzgâr ve güneş ışığı gibi iklim koşulları, kara parçasının büyüklüğü, kayalar ve topraklardaki bölgesel farklılıklar, okyanus akıntıları ve sıradağlar gibi fiziksel çevre koşulları bitki ve hayvanların yeryüzündeki coğrafik dağılışlarını doğrudan etkiler. Dünyadaki Başlıca Karasal ve Sucul Biyomların Özellikleri Sıcaklık, su, ışık ve rüzgâr bir bölgede hüküm süren hava koşulları olan iklimin ana elemanlarıdır. Bu dört abiyotik faktör biyomların yayılışını belirler. 1. Karasal Biyomlar Karasal biyomların coğrafik yayılışı, büyük ölçüde, iklimdeki bölgesel değişiklikler üzerine dayanır. İklimin yeryüzündeki enlemlere göre olan dağılış modeli, aynı zamanda biyomların da enlemlere göre olan dağılış modellerini belirler. Karasal biyomlar sıklıkla, temel fiziksel ya da iklimsel özelliklere göre ve sahip oldukları baskın bitki örtüsüne göre isimlendirilirler. Karasal biyomlar; orman, çöl ve çayır biyomları olarak gruplandırılır. Orman Biyomları Bu biyomların en önemli özelliği dikey tabakalaşmadır. Bitkilerin biçimi ve büyüklükleri tabakalaşmayı büyük ölçüde belirler. Dikey tabakalaşma, hayvanlar için çok farklı habitatlar sağlar. Tropikal Yağmur Ormanları Yoğun yağışa ve yük-sek nem oranına sahiptir. Bu özellik bu biyomdaki biyolojik çeşitliliğin artmasını sağlamıştır. Fotoperiyot ve sıcaklığın hemen hemen sabit olduğu ekvator çevresi bu biyomun Bölge Yaprak Döken Ormanları Orta enlemler boyunca yer alan geniş yapraklı, iri gövdeli, kısa boylu ve kışın yaprak döken ağaçlardan Yapraklı Ormanlar Yüksek enlemler ve yüksek rakımda yer alan bu biyom kuzeydeki kozalaklı ormanı tayga kapsayan en geniş karasal biyomdur. Tayga, uzun süren soğuk ve karlı kış mevsimleri ve kısa yaz mevsimleriyle tanınır. Çayır Biyomları Yazların sıcak ve kurak, kışların soğuk geçtiği iklim bölgelerindeki otlarla kaplı alanlardır. Yağışlar çölleşmeye izin vermez, ancak orman oluşumu için yetersiz kalır. Çöl Biyomları Yağışların seyrek ve az olduğu, toprak sıcaklığının 60 °C nin üzerine çıkabildiği çok kurak alanlardır. Bu biyomda su depolama özelliği olan kaktüsler ve kökleri derinlere uzanan çalılar bulunur. Tundra Arktik tundra, kalıcı olarak donmuş durumdaki toprak tabakası, şiddetli soğuk ve kuvvetli rüzgârlar ile karakterize edilir. Bitkiler kısa boylu çalılar ya da hasır formlarındadır. 2. Sucul Biyomlar Sucul biyomlar alan olarak biyosferin en büyük kısmını oluştururlar. Çoğunlukla ışık geçirgenliğine, sıcaklığ’a, kıyıya olan uzaklığına ve komünite yapısına göre dikey olarak tabakalaşır. Tatlı Su Biyomları Tatlı su biyomlarının, durgun su kütleleri göller ve gölcükler ve hareketli su kütleleri nehirler ve akarsular olmak üzere iki genel sınıfı vardır. Birçok gölde organizma komüniteleri suyun derinliğine, kıyıya uzaklığına göre yayılış gösterir. Akarsular ve nehirler, sürekli olarak bir yönde akan su kütleleridir. Akarsuların başlangıç kısmında su, genellikle soğuk ve temizdir. Akarsu biyomlarının besin maddesi içeriği, büyük ölçüde akarsuyun üzerinden aktığı arazi ve bitki örtüsü tarafından belirlenir. Sulak alanlar; toprakları suya doymuş bataklıklar, sazlıklar, turbalıklar, sulak çayırlar ve denizlerin altı metre derinliğine kadar olan kesimleri kapsar. Ekolojik bakımdan sulak alanlar en zengin biyomlar arasında yer alır. Çok çeşitli omurgasız hayvan topluluklarını ve çok çeşitli kuş türlerini barındırırlar. Tuzlu Su Biyomları Okyanuslar ve denizler tuzlu su biyomlarını oluşturur. Bu biyomlar yer kürenin %70 ini kapsar. Bu biyomlarda komünitenin yapısını, dalgalar, gelgitler, akıntılar, tuzluluk, basınç ve ışık yoğunluğu gibi fiziksel etmenler belirler. Bu biyomlarda tür çeşitliliği kıyıya yakın bölgelerde daha fazladır. Canlılar; kıyıya olan uzaklığa, suyun derinliğine ve ışık geçirgenliğine göre dağılım gösterir. Daha fazla eğitim haber için eğitim haberleri kategorisinden daha çok habere ulaşabilirsiniz. Bir önceki haberimiz olan Yurtdışı İş İlanları 2021. Yurtdışında İş İmkanı Sağlayan Şirketler başlıklı haberimizi de okumanızı öneririz. Yazı dolaşımı Sucul Biyomlar Sucul biyomlar alan olarak biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Sucul biyomlar, fiziksel ve kimyasal özelliklerindeki farklılıklarına göre tatlı su ve tuzlu su biyomları olmak üzere iki grupta incelenir. A. TATLI SU BİYOMLARI Tatlı su biyomları, toprakla ve üzerinden geçtikleri karasal ekosistemlerin biyotik elemanlarıyla yakından bağlantılıdır. Tatlı su biyomları, tuzlu su ve karasal biyomlarla karşılaştırıldığında yeryüzünde nispeten daha az alan kaplar. Bir tatlı su biyomunun özellikleri, maruz kaldığı iklim koşullarından, su akış hızı ve tarzından etkilenir. Tatlı su biyomları durgun su kütleleri, hareketli su kütleleri akarsu ve sulak alanlar olmak üzere üç grupta incelenir. Hareketli ve durgun sular kimyasal özellikleri bakımından birbirlerine benzeseler de fiziksel ve biyolojik özellikleri önemli farklılıklar gösterir. Durgun Su Kütleleri Gölcükler ve Göller Durgun su kütlelerinin büyüklükleri, birkaç metre karelik küçük bir gölcükten başlayarak binlerce kilometre karelik yüzey alanına sahip büyük göllere kadar değişir. Göller, karasal ortamdaki büyük çukurların sularla dolması sonucu oluşan buharlaşma ile kurumayan ve suları doğal olarak tamamen boşaltılmayan durgun su kütleleridir. Göller, suyun fiziksel ve kimyasal özellikleri, büyüklükleri, verimlilikleri ve oluşumları açısından çok değişken yapıda olup, bu özellikleriyle akarsu kütlelerinden belirgin olarak ayrılırlar. Göl biyomlarındaki komüniteler, suyun derinliğine ve kıyıya uzaklığına bağlı olarak yayılış gösterir. Göl biyomlarında siyanobakteriler, algler, küçük kabuklular, kurbağa, sazan, levrek, göçmen su kuşları, karabatak, sucul bitkiler, saz, kamış, nilüfer vb. canlılar yaşar. Ülkemizdeki göl biyomlarına Ulubat ve Eymir gölleri başlıca örnektir. Hareketli Su Kütleleri Akarsu, Nehir ve Irmaklar Akarsular ve nehirler, sürekli olarak tek bir yönde akan su kütleleridir. Akarsularda oksijen basıncı genellikle yüksek ve her bölgede aynı değerdedir. Bir akarsuyun çıkış noktasından belki bir kaynak ya da erimekte olan kar başlayıp, bir denize veya göle kavuştuğu noktaya kadar olan bölümüne akarsu yatağı denir Bir akarsu yatağı boyunca genellikle iki bölge görülür. Hızlı akıntılı bölgede; akarsuyun başlangıç kısmında akıntı hızı yüksektir. Su yatağı dar ve zeminde balçık ve benzeri maddeler bulunmaz. Su genellikle soğuk ve temiz olup az miktarda mineral taşır. Bu bölgede zemine sıkıca tutunan, yassı vücuda sahip özelleşmiş canlılar bulunur. Bu bölgedeki balıklar ise akıntıya karşı yüzerler veya zemine yapışabilirler. Durgun bölgede; akıntı hızının azaldığı, su derinliğinin arttığı, kum ve balçık gibi maddelerin zeminde biriktiği görülür. Bu kısımlarda su, daha fazla sediment sürüntü maddesi ve besin maddeleri taşıyarak daha bulanık olabilir. Durgun bölge, kazıcı ve yüzücü hayvanlar ile köklü bitkiler için yumuşak bir zemin ortamı sağlar. Sulak Alanlar Bir tam yılın en az bir bölümünde sığ bir tatlı su kütlesi ile kaplı olan bir alan sulak alan olarak bilinir. Sulak alanlar doğal veya yapay; sürekli veya mevsimsel; suları durgun veya akıntılı; tatlı, acı veya tuzlu su kütleleridir. Sulak alanlar altında kalan topraklar ya sürekli olarak ya da yılın en az belirli bir döneminde suya doymuş halde bulunurlar. Sulak alanlar, yüzey akışı ve buharlaşmayla gerçekleşen su kaybına göre yağışın daha çok olduğu yerlerde, karasal ve sucul habitatlar arasında oluşan geçiş bölgeleridir. Sulak alan toprakları, oksijen bakımından çoğu kez fakirdir. Sulak alan çeşitlerinden herbiri, su ile doymuş topraklarda periyodik olarak ortaya çıkan oksijensiz koşullara uyum gösteren hidrofit su bitkileri bitki türlerini içerir. Örneğin hasırotu, ayakotu, turba yosunu, siyah ladin, melez ağacı, yüzücü göl zambakları, sazlar ve sukamışları sulak alanların yaygın bitki türlerini oluşturur. Bataklıklar, sazlıklar, turbalıklar, sulak çayırlar ile denizlerin altı metre derinliğe kadar olan kesimleri sulak alan kapsamı içindedir. Türkiye’de Balıkdamı, Sultan Sazlığı, Göksu deltası sulak alanlara örnektir. Sphagnum yosunları, suya bitişik çimenli bir alanda yaşarlar ve turba bataklıklarının oluşmasına yol açarlar. Sulak alanlar, yerküredeki karbonun – 14’lük bir bölümünü bağlarlar. Bu yüzden, bu alanlar büyük miktarlarda organik karbon oluştururlar. Bu karbon “turba” diye bilinen ve toprakta tam olarak ayrışmamış durumda bulunan bataklık bitkilerinde depo edilir. Türkiye’de Yeniçağa, Yeşilırmak Deltası, Trabzon Ağaçbaşı Yaylası turbalık alanlara örnektir. B. TUZLU SU BİYOMLARI Dünya yüzeyinin yaklaşık olarak %70’ini okyanuslar ile bunları birbirine bağlayan ve uzantıları olan denizler kaplar. Tuzlu su biyomlarında yaşam, fiziksel etmenler tarafından kontrol edilir. Dalgalar, gel–gitler, akıntılar, tuzluluk derecesi, sıcaklık, basınç ve ışık yoğunluğu gibi fiziksel etmenler tuzlu su biyomlarındaki komünitelerin yapısını önemli ölçüde belirler. Okyanus biyomları, biyosfer üzerinde çok büyük etkiye sahiptir. Çünkü, yeryüzündeki hava koşullarının ve iklimin şekillenmesinde ana rolü üstlenirler. Örneğin deniz suyunun buharlaşması yağışlara kaynaklık ederken, okyanus akıntıları iklim ve rüzgâr şekilleri üzerinde büyük bir etki gösterir. Bununla birlikte, deniz algleri ve fotosentez yapan bakteriler, atmosferik oksijenin önemli bir kısmını sağlarken, karbondioksitin büyük bir miktarını tüketirler. Tuzlu su biyomlarındaki komüniteler suyun derinliğine, kıyıya olan uzaklığına ve ışık geçirgenliğine göre dağılım gösterir. Denizler ve okyanusların kıyıya yakın bölgelerinde tür çeşitliliği fazladır. Tuzlu su biyomlarında suyun derinliğine bağlı olarak bitkisel planktonlar, hayvansal planktonlar, solucanlar, yumuşakçalar, deniz kaplumbağaları, balıklar, deniz kırlangıçları, albatroslar ve denizel memeliler gibi birçok canlı türü yaşar. Sucul Biyomlar Sucul biyomlar alan olarak biyosferin en büyük kısmını oluşturur. Sucul biyomlar, fiziksel ve kimyasal özelliklerindeki farklılıklarına göre tatlı su ve tuzlu su biyomları olmak üzere iki grupta incelenir. A. TATLI SU BİYOMLARI Tatlı su biyomları, toprakla ve üzerinden geçtikleri karasal ekosistemlerin biyotik elemanlarıyla yakından bağlantılıdır. Tatlı su biyomları, tuzlu su ve karasal biyomlarla karşılaştırıldığında yeryüzünde nispeten daha az alan kaplar. Bir tatlı su biyomunun özellikleri, maruz kaldığı iklim koşullarından, su akış hızı ve tarzından etkilenir. Tatlı su biyomları durgun su kütleleri, hareketli su kütleleri akarsu ve sulak alanlar olmak üzere üç grupta incelenir. Hareketli ve durgun sular kimyasal özellikleri bakımından birbirlerine benzeseler de fiziksel ve biyolojik özellikleri önemli farklılıklar gösterir. Durgun Su Kütleleri Gölcükler ve Göller Durgun su kütlelerinin büyüklükleri, birkaç metre karelik küçük bir gölcükten başlayarak binlerce kilometre karelik yüzey alanına sahip büyük göllere kadar değişir. Göller, karasal ortamdaki büyük çukurların sularla dolması sonucu oluşan buharlaşma ile kurumayan ve suları doğal olarak tamamen boşaltılmayan durgun su kütleleridir. Göller, suyun fiziksel ve kimyasal özellikleri, büyüklükleri, verimlilikleri ve oluşumları açısından çok değişken yapıda olup, bu özellikleriyle akarsu kütlelerinden belirgin olarak ayrılırlar. Göl biyomlarındaki komüniteler, suyun derinliğine ve kıyıya uzaklığına bağlı olarak yayılış gösterir. Göl biyomlarında siyanobakteriler, algler, küçük kabuklular, kurbağa, sazan, levrek, göçmen su kuşları, karabatak, sucul bitkiler, saz, kamış, nilüfer vb. canlılar yaşar. Ülkemizdeki göl biyomlarına Ulubat ve Eymir gölleri başlıca örnektir. Hareketli Su Kütleleri Akarsu, Nehir ve Irmaklar Akarsular ve nehirler, sürekli olarak tek bir yönde akan su kütleleridir. Akarsularda oksijen basıncı genellikle yüksek ve her bölgede aynı değerdedir. Bir akarsuyun çıkış noktasından belki bir kaynak ya da erimekte olan kar başlayıp, bir denize veya göle kavuştuğu noktaya kadar olan bölümüne akarsu yatağı denir Bir akarsu yatağı boyunca genellikle iki bölge görülür. Hızlı akıntılı bölgede; akarsuyun başlangıç kısmında akıntı hızı yüksektir. Su yatağı dar ve zeminde balçık ve benzeri maddeler bulunmaz. Su genellikle soğuk ve temiz olup az miktarda mineral taşır. Bu bölgede zemine sıkıca tutunan, yassı vücuda sahip özelleşmiş canlılar bulunur. Bu bölgedeki balıklar ise akıntıya karşı yüzerler veya zemine yapışabilirler. Durgun bölgede; akıntı hızının azaldığı, su derinliğinin arttığı, kum ve balçık gibi maddelerin zeminde biriktiği görülür. Bu kısımlarda su, daha fazla sediment sürüntü maddesi ve besin maddeleri taşıyarak daha bulanık olabilir. Durgun bölge, kazıcı ve yüzücü hayvanlar ile köklü bitkiler için yumuşak bir zemin ortamı sağlar. Sulak Alanlar Bir tam yılın en az bir bölümünde sığ bir tatlı su kütlesi ile kaplı olan bir alan sulak alan olarak bilinir. Sulak alanlar doğal veya yapay; sürekli veya mevsimsel; suları durgun veya akıntılı; tatlı, acı veya tuzlu su kütleleridir. Sulak alanlar altında kalan topraklar ya sürekli olarak ya da yılın en az belirli bir döneminde suya doymuş halde bulunurlar. Sulak alanlar, yüzey akışı ve buharlaşmayla gerçekleşen su kaybına göre yağışın daha çok olduğu yerlerde, karasal ve sucul habitatlar arasında oluşan geçiş bölgeleridir. Sulak alan toprakları, oksijen bakımından çoğu kez fakirdir. Sulak alan çeşitlerinden herbiri, su ile doymuş topraklarda periyodik olarak ortaya çıkan oksijensiz koşullara uyum gösteren hidrofit su bitkileri bitki türlerini içerir. Örneğin hasırotu, ayakotu, turba yosunu, siyah ladin, melez ağacı, yüzücü göl zambakları, sazlar ve sukamışları sulak alanların yaygın bitki türlerini oluşturur. Bataklıklar, sazlıklar, turbalıklar, sulak çayırlar ile denizlerin altı metre derinliğe kadar olan kesimleri sulak alan kapsamı içindedir. Türkiye’de Balıkdamı, Sultan Sazlığı, Göksu deltası sulak alanlara örnektir. Sphagnum yosunları, suya bitişik çimenli bir alanda yaşarlar ve turba bataklıklarının oluşmasına yol açarlar. Sulak alanlar, yerküredeki karbonun – 14’lük bir bölümünü bağlarlar. Bu yüzden, bu alanlar büyük miktarlarda organik karbon oluştururlar. Bu karbon “turba” diye bilinen ve toprakta tam olarak ayrışmamış durumda bulunan bataklık bitkilerinde depo edilir. Türkiye’de Yeniçağa, Yeşilırmak Deltası, Trabzon Ağaçbaşı Yaylası turbalık alanlara örnektir. B. TUZLU SU BİYOMLARI Dünya yüzeyinin yaklaşık olarak %70’ini okyanuslar ile bunları birbirine bağlayan ve uzantıları olan denizler kaplar. Tuzlu su biyomlarında yaşam, fiziksel etmenler tarafından kontrol edilir. Dalgalar, gel–gitler, akıntılar, tuzluluk derecesi, sıcaklık, basınç ve ışık yoğunluğu gibi fiziksel etmenler tuzlu su biyomlarındaki komünitelerin yapısını önemli ölçüde belirler. Okyanus biyomları, biyosfer üzerinde çok büyük etkiye sahiptir. Çünkü, yeryüzündeki hava koşullarının ve iklimin şekillenmesinde ana rolü üstlenirler. Örneğin deniz suyunun buharlaşması yağışlara kaynaklık ederken, okyanus akıntıları iklim ve rüzgâr şekilleri üzerinde büyük bir etki gösterir. Bununla birlikte, deniz algleri ve fotosentez yapan bakteriler, atmosferik oksijenin önemli bir kısmını sağlarken, karbondioksitin büyük bir miktarını tüketirler. Tuzlu su biyomlarındaki komüniteler suyun derinliğine, kıyıya olan uzaklığına ve ışık geçirgenliğine göre dağılım gösterir. Denizler ve okyanusların kıyıya yakın bölgelerinde tür çeşitliliği fazladır. Tuzlu su biyomlarında suyun derinliğine bağlı olarak bitkisel planktonlar, hayvansal planktonlar, solucanlar, yumuşakçalar, deniz kaplumbağaları, balıklar, deniz kırlangıçları, albatroslar ve denizel memeliler gibi birçok canlı türü yaşar. Bunu hiç unutma Evlat ! Batı hiçbir zaman uygar olmamıştır ve bugünkü refahı;devam edegelen sömürgeceliği ,döktüğü kan,akıttığı gözyaşı ve çektirdiği acılar üzerine kuruludur . . . Aliya İzzetbegoviç To view links or images in signatures your post count must be 10 or greater. You currently have 0 posts. To view links or images in signatures your post count must be 10 or greater. You currently have 0 posts. Biyom nedir?Biyomlar, dünyadaki hayvan türleri ve bitki örtüsünün çevreye uyum sağlayan çok büyük ekolojik alanlardır. Biyomlar genellikle iklim, jeoloji, toprak ve bitki örtüsü gibi inorganik abiyotik faktörlerle tanımlanır. Biyom bir ekosistem değildir, ancak bir bakıma büyük bir ekosistem gibi görünebilir. Biyomlar daha yakından incelenirse, herhangi bir bitki veya hayvan türünün, o bölgede var olmalarını sağlayacak özel koşullara sahip olduğu görülür. Birçok biyolojik ekosistem bir biyom içerisinde bulanabilir. Biyomlar yeryüzünde yaşamı sürdürmede çok önemli bir rol oynamaktadır. Örneğin, Su biyomu, milyonlarca balık türüne ev sahipliği yapar ve su döngüsünü sağlar . Ayrıca, iklim oluşumunda çok önemli bir rol oynar. Karasal biyomlar gıda sağlar, havayı oksijen ile zenginleştirir ve havadaki karbondioksit ve diğer kötü gazları emer. Ayrıca iklimin düzenlenmesine yardımcı biyomların beş ana kategorisi vardır. Bu 5 kategori içinde çok sayıda alt biyomlar vardır. Bu 5 çeşit biyomun her birine hızlı bir göz atalım Çöl BiyomlarıBunlar Sıcak ve Kuru Çöller, Yarı Kurak Çöller, Sahil Çölleri ve Soğuk Çöller' Biyom çeşitleriÇöller topraktaki toplam arazi örtüsünün yaklaşık % 20'sini oluşturur, yağış yoktur veya çok azdır 50cm/yıl' dan az . Çöl Biyomları dört ana türden oluşur; bunların her biri benzersiz özelliklere sahiplerdir ancak organik ve inorganik özelliklerinde benzerlikleri biyomalarının genel karakteristikleri arasında, bitki örtüsünün azlığı, bulut örtüsünün az oluşu ve düşük atmosferik nem ve arazinin aşırı güneşe maruz kalması hayvanlar yuva yapma eğilimindedirler. Sıcaktan kaçmak için akşam karanlığına kadar olarak küçük etoburlar, kuşlar, böcekler, yılanlar ve kertenkeleler bulunur. Çok az su ile hayatta kalmaya adapte Sıcak ve Kuru Çöl biyomları için, Kuzey Afrika Sahra'sı ve Güney ABD Chihuahuan'sı Meksikada da bulunur .Yarı kurak çölü biyomları arasında Utah, Montana ve Great Basin ABD Büyük Havza ve Şili'nin Atacama Çölü sahil çöl biyomlarına BiyomlarıSu Biyom alanları, Tatlısu Biyomları göl ve göletler, nehirler ve akarsular, sulak alanlar ve Deniz Biyomları okyanuslar, mercan resifleri ve haliçler olarak ikiye Biyom çeşitleriTüm yüzeydeki su kütlelerini kapsar. Su biyomları ikiye ayrılır,Tatlısu Biyomaları göl ve göletler, nehirler ve akarsular, sulak alanlar ve Deniz BiyomlarıOkyanuslar, mercan resifleri ve haliçler . Bu Biyomlar dünyanın yaklaşık % 73'ünü sulardaki canlılar, sulara giren güneş ışığı, sıcaklık, basınç, tuz gibi abiyotik faktörlere dayalıdır. Daha fazla ışık alan sular daha fazla bitki çeşitliliğine sahip olup yosun ve plankton büyümesi daha fazladır. Küçük sular, soğuk mevsimlerde donması veya kurak ve sıcak mevsimlerde kurumasından dolayı daha az çeşitliliğe biyomlarına deniz yıldızları, köpekbalıkları, ton balığı ve deniz kuşları örnek olarak verilebilir. Tatlı su biyomlarına somon, tilapya solucanları, su yüzeyinde ki böcekler ve yengeçler örnek olarak su hayvanınna ev sahipliği yapan su biyomları çok önemlidir. Su döngüsü ve atmosferik nem, yağış, buharlaşma ve bulut oluşumuna temel teşkil biyomuna Avustralya'nın mercan adaları Büyük Set resifi bir su biyomuna örnek olarak, Brezilya'daki Amazon nehri gösterilebilir. Orman Biyomları Orman Biyomlarını oluşturan üç ana biyom vardır. Bunlar Tropik Yağmur Ormanları, Ilıman Bölge Ormanları ve İğne Yapraklı Kuzey Ormanları Tayga olarak da bilinirOrman Biyomu TürleriOrmanlar, yeryüzündeki toplam arazi örtüsünün yaklaşık % 30'unu oluşturur ve yaşam için inanılmaz bir değere karbon kuyusudur ve iklim kontrolünde çok önemli bir rol oynamaktadır. Karbon kuyusu için bakınız. http//cozumpedia. com/karbon-kuyusu İnsanlar için gerekli olan bir çok hammaddenin kaynağı olması bakımından çok önemli bir rolü en çok biyoçeşitliliği olan biyomlar olduğuna inanılmaktadır. Örneğin yağmur ormanlarının küçük bir kısmı bile milyonlarca böcek, kuş, hayvan ve bitkiye ev sahipliği yapar. Orman biyomları kendini oluşturan üç ana sınıfta incelenir. Bunlar Tropik Yağmur Ormanları, Ilıman Bölge Ormanları ve İğne Yapraklı Kuzey Biyomlarında sıcaklık özellikle tropikal yağmur ormanlarında genellikle yılın her mevsiminde yüksektir. Ancak yüzeyde çok daha serin hissedilir. Çünkü ormanlık alanda zemine çok az güneş ışığı miktarı çok yüksek olduğundan nem oranı da son derece yüksektir, tüm yıl boyunca m2 başına 200cm' yi gevşek ve çok havadardır, yüksek asitli ve çürüyen organik madde ile Yağmur Ormanlarının bitki türleri genellikle ayak tabanına sahip büyük ağaçlar, bir sürü büyük yeşil yapraklılar ve sığ kökler. Eğreltiotu ve palmiye oldukça yaygındır. Ilıman ormanlardaki bitkiler daha azdır. Yoğun güneş ışığı ile zemine ulaşabilmektedir. Ağaç türleri arasında söğüt, ıhlamur ve karaağaç yapraklı Ormanlar çoğunlukla kozalaklı ağaçlarla doludur. Zemine çok fazla ışık gelir. Köknar ve ladin gibi ağaçlar yaygındır. Ülkemizin Doğu Karadeniz Bölgesi’nde bu ormanlar Yağmur ormanlarında memeliler, kuşlar, böcekler ve yarasalar birlikte, tüm orman biyomlarında çok sayıda kokarca, geyik, sincap, tilki, kuş ve sürüngenler Yağmur Ormanı örneği, Amazon'dur. İğne yapraklı ormanlara ise İskandinavya ormanları örnek olarak Bölge Ormanları Ülkemizin Doğu Karadeniz Bölgesi’nde yer Biyomlarıİki ana çayır biyoması türü vardır Savan yada savana Çayır Biyomları ve Ilıman Bölge Çayır da anlaşılabileceği gibi, bunlar bir ya da birkaç çim türünün hakim olduğu muazzam alanlardır, seyrek dağılmış ağaçlar ile birlikte Biyomu Afrika'da bulunur ve kıta alanının üçte birinden fazlasını kaplar. Diğerleri Hindistan, Güney Amerika ve Avustralya'da topraklar ince katmanlıdır ve su tutmazlar. Toprak ölü bazı organik maddeler biyomu içindeki hayvanlar türleri arasında aslan, sırtlan, yılan, zürafa ve böcekler bölge çayır biyomları yağış bakımından çöl ve orman alanları arasında yer alır. Yağışlar çölleşmeye izin vermez, ama orman oluşumu için de yetersiz oluşu bu alanlarda çayırları Çayır Biyomları Güney Afrika, Arjantin ve Orta Kuzey Amerika'daki bazı düzlüklerde ise İç Anadolu, Doğu ve Güney Doğu Anadoluda, Erzurum Kars platolarında geniş çayırlar yer sıcaklıklar yüksektir, kışlar ise dondurucu geçer. Burada hayvanlar arasında şahinler, baykuşlar, geyik, fare, tilki, tavşan ve örümcek sayılabilir. Tundra Bozkır Biyomlarıİki büyük tundra biyomu vardır. Kutup Tundrası ve Alp Biyom ÇeşitleriBu biyonda, biyolojik çeşitliliğin en az olanı ve tüm karasal biyomalarda en soğuk olanı olarak 'Tunturia' adını, 'kısır topraklar' anlamına gelen bir Fince sözcüğünden büyük tundra biyomu vadır Kuzey Kutup Tundra ve Alp biyomun sıcaklığı yazın 2-3 derece İken kış aylarında -35 derece biyomunda çoğunlukla otsu bitki türleri ile bodur çalılar, ağaçlar, yosunlar ve likenler karışık olarak bulunur. İri gövdeli misk öküzleri,sincap, kutup ayısı, kurt, tilki, ren geyikleri tundrada yaşayan Tundra, yüksek dağların tepesinde ve genellikle az ağaç ve çok az vegetatif örtü bulunur. Bu biyomda bulunan hayvanlar arasında bazı kuşlar,dağ keçileri ve marmotlar vardır. Ayrıca böcekler ve kelebekler de bulunur. YERKÜRE ÜZERİNDEKİ BÜYÜK BİYOMLAR Biyomlar; benzer iklim, toprak, bitki örtüsü ve doğal ortam koşullarına sahip alanların ortak adıdır. Biyomlar genel olarak karasal ve su biyomları olmak üzere iki grupta incelenmektedir. Karasal biyomlar, biyomda hâkim bitki topluluğuna göre, su biyomları ise suyun kimyasal özelliğine göre sınıflandırılmaktadır. 1. KARASAL BİYOMLARTROPİKAL YAĞMUR ORMANLARI BİYOMU Yayılım Alanı 0-10° Kuzey ve Güney enlemleri arasında kalan Amazon ve Kongo havzaları ile Okyanusya adalarında görülmektedir. İklim Koşulları Ekvatoral iklim kuşağında sıcaklık ortalaması 25 C°nin üzerindedir. Günlük ve yıllık sıcaklık farklılıkları oldukça düşüktür. Yıllık yağış miktarı 2000 mm’den fazladır. Hemen her gün şiddetli yağmurların görüldüğü bu bölgelerde, sıcaklık değerlerinin de yüksek olması, Dünyanın canlı çeşitliliği bakımından en zengin biyomu olmasına yol açmıştır. Bitki Örtüsü Dev boyutlu ağaçlar ile uzunluğu kilometrelerce olan orman altı sarmaşıklarının yanı sıra, çeşitli boy ve tiplerde yoğun bir bitki topluluğuna ev sahipliği yapmaktadır. Tropikal ormanlar yıl boyu yeşil kalmaktadır. Hayvan Türleri Fil, şempanze, orangutan, antilop, leopar, çeşitli yılan türleri ve çok sayıda sürüngenden BİYOMU Yayılım Alanı Her iki yarımkürede de 10-30° enlemleri arasında görülmektedir. Özellikle Brezilya, Hindistan ve Güney Afrika’da görülen bir biyomdur. İklim Koşulları Dev boyutlu ağaçlar ile uzunluğu kilometrelerce olan orman altı sarmaşıklarının yanı sıra, çeşitli boy ve tiplerde yoğun bir bitki topluluğuna ev sahipliği yapmaktadır. Tropikal ormanlar yıl boyu yeşil kalmaktadır. Yazı bol yağışlı, kışları ise kurak geçen, sıcaklık değerlerinin yüksek olduğu bir biyomdur. Yağış miktarı 1000 mm’den fazladır. Sıcaklık 20 C’nin altına düşmez. Bitki Örtüsü Tropikal ormanlar ile çöller arasındaki bölgede yer alan, yaz yağışlarına bağlı olarak ortaya çıkan uzun boylu ot topluluklarına savan adı verilmektedir. Savanların içinde yer yer ağaç topluluklarına rastlanmaktadır. Örneğin, savan bölgelerinden geçen akarsu boylarında görülen ormanlara park ve galeri ormanları adı verilmektedir. Hayvan Türleri Savanlar çok geniş bir memeli topluluğuna ev sahipliği yapmaktadır. Zebra, zürafa, babun, aslan, çita, bizon, deve kuşu ve timsah gibi türler bu kuşakta ÇÖL BİYOMU Yayılım Alanı Sıcak çöller iki gruba ayrılmaktadır. Bunlardan ilki dönenceler çevresinde görülen sürekli yüksek basınç kuşaklarında ortaya çıkan çöllerdir. Büyük Sahra, Atakama, Nabib, Büyük Avustralya ve Arap çölleri bu tip çöllerdendir. Diğer çöller ise karaların deniz etkisinden uzak iç kesimlerinde görülmektedir. Bunların en tipik örneği Gobi ve Taklamakan çölleridir. İklim Koşulları Yıllık yağış miktarı 200 mm’den az olan alanlar çöl olarak adlandırılmaktadır. Buralarda günlük ve yıllık sıcaklık farklılıkları oldukça yüksektir. Gün içinde sıcaklık anormal olarak yükseldiğinden buharlaşma çok şiddetlidir. Bitki Örtüsü Çöl bölgelerinde bitki yaşaması için gerekli ortam koşulları yoktur. Ancak Kuzey Amerika’daki çöllere özgü kaktüs türü bitkilere rastlanabilmektedir. Hayvan Türleri Deve, çöl tilkisi, yer sincabı, fare türleri ve bazı böcekler çöllerde YAPRAK DÖKEN ORMANLAR BİYOMU Yayılım Alanı Yaprağını döken ormanların yayılım alanı oldukça geniştir. Hem ılıman okyanusal iklim bölgelerinde hem de muson iklim kuşağında görülmektedirler. Muson Asyasının Çin, Hindistan ve Japonya ormanları genellikle az sayıda bitki türünün yoğun olarak görüldüğü yerlerdir. Orta kuşak yaprak döken ormanları ise yükseltinin az olduğu yerlerde görülmektedir. İklim Koşulları Yağış ve sıcaklık değerlerinin orman oluşumuna elverişli olduğu yerlerde görülen bu biyom, yağışın 800 mm’den fazla sıcaklığın genelde sıfırın altına inmediği bölgelerde görülebilmektedir. Bitki Örtüsü Sonbaharda sıcaklık değerlerinin düşmesine bağlı olarak yaprağını döken ağaçlar ve bu ağaçların altında yaşayan zengin orman altı florası bu biyomun karakteristik bitkilerini oluşturmaktadır. Hayvan Türleri Kartal, ayı, sincap, kurt, tilki, fare, geyik, çakal, köstebek, kurbağa ve ÇAYIRLAR BİYOMU Yayılım Alanı İklim koşullarının uygun olduğu yerlerde, genellikle de 20-60° enlemleri arasında karaların iç kesimlerinde görülmektedirler. İklim Koşulları Yağış miktarının 200-600 mm arasında değiştiği, kış aylarında sıcaklığın zaman zaman sıfırın altına düştüğü koşullarda ortaya çıkmaktadırlar. Bu biyomun görüldüğü yerlerde yağış rejimi genellikle düzensizdir. En fazla yağış ilkbahar ve yaz aylarında görülmektedir. Bitki Örtüsü Step, çayır ve preriler genellikle benzer türlerden oluşmaktadır. Step ve preriler genellikle yarım metreyi geçmeyen kısa ot topluluklarıdır. Yaz yağışlarının fazla olduğu yüksek yerlerde ise daha uzun ve gür otlaklar yer alır. Bunlara çayır adı verilmektedir. Hayvan Türleri Lama, bizon, antilop, zebra, zürafa, fil ve BİYOMU Yayılım Alanı Farklı iklim bölgelerinde gruplar halinde görülseler de en tipik şekilde 30-40° enlemlerinde Akdeniz iklim kuşağında görülmektedirler. İklim Koşulları Yaz aylarının sıcak ve kurak kış aylarının ılık ve yağışlı geçtiği bölgelerde görülmektedirler. Bu alanlarda yaz kuraklıkları şiddetli, kış yağışları fazladır. Bitki Örtüsü Ana bitki örtüsünü oluşturan orman ağaçlarının ortadan kalkmasıyla bodur çalı ve ağaççıklar ortaya çıkmıştır. Bunlar Akdeniz kuşağında maki, Amerika’da şaparol olarak adlandırılırlar. Hayvan Türleri Çakal, yabani koyun, keçi, tavşan, kurt, çalıkuşu, tilki, puma ve YAPRAKLI ORMAN BİYOMU Yayılım Alanı Sıcaklık değerlerinin geniş yapraklı ağaçların yaşamasına izin vermediği yüksek kesimler ile sert karasal iklim koşullarının yaşandığı Kanada, Sibirya ve İskandinavya gibi alanlarda görülmektedir. İklim Koşulları Yağış miktarı genellikle 600 mm’den yüksek, sıcaklık ortalaması 6° C’den daha fazla olan yerlerde görülen bitki topluluğudur. Yer yer daha düşük sıcaklık değerlerinin bulunduğu yerlerde de görülebilmektedir. Orta kuşakta özellikle yüksek kesimlerde görülmektedir. Bitki Örtüsü Tayga ormanları olarak adlandırılan bu bitkiler genellikle sağlam gövdeli ve soğuğa karşı dayanıklıdır. Soğuğa karşı dayanıklı olmaları nedeniyle boreal soğuk bölge ormanları olarak da adlandırılırlar. Hayvan Türleri Samur, vizon, vaşak, kunduz, geyik, ayı, tilki, kartal, kurt, baykuş, su BİYOMU Yayılım Alanı Genellikle kuzey yarımkürede 60-70j enlemleri arasında görülmektedirler. Kanada, İskandinavya ve Sibirya’nın kuzeyi en belirgin biçimde görüldükleri bölgelerdir. İklim Koşulları Yıl boyunca toprağın donmuş halde olduğu tundra kuşağında yaz aylarında sıcaklık sıfırın üzerine çıkmaktadır. Yağış miktarı genellikle 250 mm’den daha azdır. Bitki Örtüsü Yaz aylarında ortaya çıkan bataklık alanlarda çok kısa ot toplulukları görülür. Bu ot toplulukları tundra olarak adlandırılmaktadır. Tundralar çok kısa otlar ile yosun ve likenlerden oluşmaktadır. Hayvan Türleri Kutup tilkisi, ren geyiği, impala, misk öküzü, boz ayı, karibu, palyaço ördek ve bazı kuş türleri. Sıcaklık daima sıfırın altındadır. Tümüyle buzullarla kaplı olan bu bölgede gece gündüz süreleri oldukça uzundur. Bu nedenle daimi olarak yaşayan canlılar görülmez. Yalnızca yaz aylarında bölgede bulunan fok, kutup ayısı ve penguen gibi canlılar ile bazı kuş ve balık türleri eriyen buzulların kenarına BİYOMU Sıcaklık ve yağış koşullarının yükseldikçe değişmesine bağlı olarak belirli bir yükseltiden itibaren ağaç türü bitkiler görülmez. Bu sınıra orman üst sının, adı verilmektedir. Orman üst sınırının üzerinde genellikle kısa boylu otlar görülür. Daha yüksek yerlerde ise bitkiler de ortadan kalkmaktadır. Bu sınır ise bitki üst sınırı olarak adlandırılmaktadır. Dağlık alanlar iç içe geçmiş ve yükseltiye bağlı olarak sıralanmış bitki topluluklarından oluşmaktadır. Yüksek dağlık alanlarda dağ keçisi, kartal, Tibet öküzü yak, kar tavşanı ve yırtıcı hayvanlar SU BİYOMLARI Deniz Biyomları Dünyayı genel anlamda çepeçevre kuşatan okyanus ve denizlerde var olan biyomdur. Çok zengin ve değişken bir canlı topluluğuna ev sahipliği yapan denizler canlı yaşamının ve besin zincirinin vazgeçilmez bir parçasıdır. Denizlerde bitkisel planktonlar, hayvansal planktonlar, balık türleri, memelilerden yunus ve balinalar, denizyıldızı ve denizanası gibi çok zengin bir canlı topluluğu barınmaktadır. Tatlı Su Biyomları Akarsu ve göl biyomları olarak ayırt edilmektedirler. Genellikle canlı çeşitliliği sınırlıdır. Saz, kamış, nilüfer gibi bitkiler ile balık, kurbağa ve böcekler coğrafya hocası

dünyada başlıca sucul biyomlar ve özellikleri